|
|
|
MENÜ |
|
|
|
|
Meyvede Bakım |
|
|
|
|
|
|
Dikim
|
MEYVE FİDANI DİKİMİ
Meyve bahçesi tesisinin en önemli aşamasını fidan dikimi
oluşturur. Fidan dikiminde yapılacak hatalar büyük
kayıplara yol açar. Fidanın taşınması, dikim zamanı,
dikim budaması ve fidan dikimi sırasında dikkat edilecek
noktalar aşağıda kısaca açıklanmıştır.
FİDANIN TAŞINMASI
Eğer fidan alınan yer uzak bir yerse fidanı götürürken
çok dikkat edilmelidir. Alınan fidanların köklerinin
kurumaması için kök kısımları iyice sarılmalı, rüzgar ve
güneşe karşı sıkıca korunmalıdır. Dikilecek yere
getirilen fidanlar hemen dikilmeyecekse hendekleme
yapılmalı, kesinlikle güneşe maruz bırakılmamalıdır.
Çünkü çıplak kökler güneş ve kuru havaya maruz
kaldıklarında çok çabuk kururlar. Dikim esnasında
fidanlar açıkta bekletilmemeli, hendeklendikleri yerden
alındıktan sonra hemen dikilmesine özen gösterilmelidir.
DİKİM ZAMANI
Fidanlar, sonbaharda yaprak dökümü ile ilkbaharda
ağaçlara su yürümeye başlamasına kadar geçen devrede
dikilir. En iyisi de kışı yumuşak geçen yerlerde
sonbaharda, kışı sert geçen yerlerde ise erken
ilkbaharda dikmektir. Fidanlar, ilkbaharda gövdelerine
su yürümeden yerlerine dikilmiş olmalıdır.
Kışları çok sert olmamak koşuluyla kurak bölgelerde de
sonbaharda dikimi daha iyi sonuç verir. Çünkü sonbaharda
dikilen fidanların köklerindeki yaralar kışın kapanır ve
emici kökleri meydana getirmek üzere hazırlanmış olur.
Bunlar erken ilkbaharda dikilen fidanlara göre topraktan
daha çabuk ve daha bol miktarda su alma yeteneğine
ulaşacaklarından kuruma tehlikesi azaltılmış olur.
DİKİM BUDAMASI
Meyve fidanları dikimden önce mutlaka dikim budamasına
tabii tutulur. Dikim budamasının amacı; fidanların söküm
sırasında zedelenen, ezilen, kopan kök kısımlarını kökün
sağlam yerinden kesmek, birbiri üzerine binen kökleri
ayıklamaktır. Budamaya uygun olarak ağacın tacı ile kökü
arasındaki dengeyi bozmamak için taç kısmından bir kısım
dallar azaltılır. Bu şekilde dalların uçlarında bulunan
ve daha erken uyanan gözler kesilmiş olur ki, bu ağacın
uyanmasını geciktirir ve fidanın tutumunu kolaylaştırır.
Dikim budaması yapılmayan fidanlar ilkbaharda gövde ve
gözlerde toplanan besin maddelerinin yardımıyla çabucak
sürer. Fakat sonradan kök henüz sürgün ve yaprakların su
ihtiyacını karşılayamadığından kurumaya başlar. Bu
nedenle dikim budamasını yapmayan çiftçilerimiz “Gün
Dönmeden Fidanın Tutup Tutmadığı Belli Olmaz”
demektedir.
UYARI !... DİKİM BUDAMASI YAPILMAYAN FİDANLARIN TUTMA
ŞANSI AZ OLUP, TUTANLARDAN İSE SIHHATLİ VE VERİMLİ BİR
AĞAÇ ELDE EDİLEMEZ.
FİDAN DİKİMİ
Meyve bahçesi tesis edilecek arazide önce yaz aylarında
dip kazanla pulluk tabanı kırılmalı daha sonra derin
sürüm yapılmalıdır. Kesekleri kırmak, dağıtmak ve
araziyi tesviye etmek için sonbaharda tırmık yada
diskaro çekilerek toprak hazır hale getirilir.
Fidanların dikim noktaları kazıklarla işaretlenerek en
az iki gün önce açılmalıdır. Fidan çukuru açılırken
işlenmiş toprak çukurun bir yanına, alttan çıkan toprak
ise diğer yanına konur. Çukurun genişliği toprağın
işlenme durumuna ve dikilecek fidanın kök gelişmesine
bağlıdır. Çukurlar elle veya mekanik olarak
açılabilirler. Ancak toprak nemli olmamalı, kolay
parçalanabilir olmalıdır. Burgu ile açılan ağır nemli
killi topraklarda çukurun içi cam gibi bir yapı
oluşturur (bu tabaka) kök dağılımını engellediği için
dikimden önce kırılmalıdır.
Fidanların dik olarak dikilmelerini ve sıraların düzgün
olmasını sağlamak amacıyla mutlaka dikim tahtası
kullanılmalıdır.
DİKİM TAHTASI
Açılan fidan çukurunun içine biraz üst toprak konulur
tümsek yapılır daha sonra dikim tahtası kazıkları
arasına yerleştirilir. Fidan, dikim tahtasının orta
çentiğine yerleştirilerek kökler toprağın üzerine
yayılır. Fidan dikilirken aşı yeri toprak seviyesinden 5
cm daha yukarıda tutulur. Fidanın aşı noktası hakim
rüzgar yönünün ters istikametine bakmalıdır. Fidan
çukuru yaklaşık yarısına kadar doldurulduğunda, kökler
arasında hava boşlukları kalmaması için toprak hafif
hafif ayakla bastırılarak sıkıştırılır. Çukur tamamen
dolduktan sonra, küçük bir çanak oluşturulur. Köklerin
etrafına toprağın daha iyi yerleşmesi için derhal bol
miktarda “Can Suyu” verilir. Fidanlara can suyu
verilmesi çok önemlidir.
Yeni tesis edilen bahçelerde karşılaşılan en büyük
sorun, düzensiz sulama ve yabancı ot kontrolünün
eksikliğidir. Bu iki hata ilk iki yılda, diğer
faktörlerden daha fazla büyüme geriliklerine ve fidan
kayıplarına neden olmaktadır.
LÜTFEN FİDAN DİKERKEN ŞU KURALLARA UYALIM!....
ü Dikimden önce uzun kökler, köklerde dengeyi sağlamak,
çukur içinde kıvrılıp, sıkışıklığa neden olmamak için
kısaltılmalıdır.
ü Çukurlar açıldıktan sonra birkaç gün içinde dikim
yapılmalıdır.
ü Meyve fidanı dikilecek çukurlar 75 cm genişlikte, 30
cm derinlikte olmalıdır.
ü Aşı noktası toprak yüzeyinden 4-5 cm yukarıda kalacak
şekilde dikilmelidir.
ü Dikim sırasında kökler toprakla yakın temasta
olmalıdır. Yani ayakla hafif hafif basılarak toprak
sıkıştırılmalıdır.
ü Dikim anında köklerin etrafına yanmış çiftlik gübresi
verilebilir. Ancak aşırı uygulama zararlı olabilir.
ü Dikimden sonra su verilmesi, köklerin gerekli besin
elementleri ile daha çabuk temasa geçmelerine yardımcı
olur.
|
|